Welke sprinklerinstallatie past bij welk type bedrijfspand?

2 april 2025

Bij de keuze voor een sprinklerinstallatie draait het niet alleen om de techniek, maar ook om het afstemmen op de functie van het pand, het risicoprofiel én de geldende wet- en regelgeving. Een verkeerde keuze kan leiden tot inefficiënte brandbeveiliging of problemen bij inspectie. In dit artikel lees je welk type sprinklerinstallatie geschikt is voor welk bedrijfspand, met oog voor zowel praktische toepassingen als wettelijke eisen.

De basis: wat is een sprinklerinstallatie?

Een sprinklerinstallatie is een automatisch brandblussysteem dat geactiveerd wordt door hitte. Sprinklerkoppen reageren individueel op temperatuurstijging en richten zich direct op de bron van de brand. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, gaan dus niet alle sprinklers tegelijk af. Er zijn verschillende soorten systemen, elk met een specifieke toepassing: natte, droge, pre-action en deluge systemen.

Wettelijke kaders en certificering

In Nederland valt het gebruik van sprinklerinstallaties bij bedrijven onder het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) (voorheen Bouwbesluit 2012). Voor gebouwen met een verhoogd brandrisico — zoals opslagruimtes, hoogbouw of zorginstellingen — kan een sprinklerinstallatie zelfs verplicht zijn. Daarnaast hanteren verzekeraars vaak aanvullende eisen. Voor een erkende installatie is certificering volgens de NEN-EN 12845 of VAS (VBB-sprinkler) vereist. Zonder deze certificering is een installatie in de praktijk vaak niet rechtsgeldig.

Let ook op het type gebruiksfunctie van het pand: bij een industriefunctie gelden andere normen dan bij een kantoorfunctie. Voor sommige sectoren, zoals de farmaceutische industrie, kunnen aanvullende eisen gelden vanuit Europese richtlijnen.

Natte sprinklerinstallaties

De natte sprinklerinstallatie is het meest gangbare type. De leidingen staan permanent onder waterdruk, waardoor het systeem direct kan blussen bij activatie. Dit maakt het zeer geschikt voor gebouwen die het hele jaar door verwarmd zijn, zoals:

• Kantoorcomplexen
• Onderwijsinstellingen
• Winkelpanden
• Hotels

Let op: in onverwarmde omgevingen kan stilstaand water in leidingen bevriezen. In die gevallen is een alternatief systeem vereist.

Droge systemen

Bij een droge sprinklerinstallatie staan de leidingen niet onder water, maar onder luchtdruk. Pas na activatie wordt het water in het systeem gepompt. Dit systeem is ideaal voor:

• Parkeergarages
• Onverwarmde opslagloodsen
• Laad- en losdocks
• Buitenopstellingen met overkapping

De reactietijd is iets langer dan bij natte systemen, maar dit is doorgaans acceptabel bij de betreffende toepassingen. Ook hier geldt: certificering volgens de juiste normen is essentieel.

Pre-action systemen

In datacenters, musea of archieven is schade door onbedoelde waterlozingen ongewenst. Pre-action systemen combineren een sprinklernetwerk met een detectiesysteem. Pas als zowel de rook- of hittemelder als de sprinklerkop aanslaan, stroomt er water door het systeem. Deze dubbele bevestiging voorkomt foutieve activatie en is uitermate geschikt voor:

• Datacenters
• Serverruimten
• Musea
• Laboratoria

Let op: bij deze installaties is regelmatig onderhoud en functionele controle extra belangrijk vanwege de complexere opbouw.

Deluge systemen

In omgevingen waar zeer brandbare stoffen worden verwerkt, is een deluge-systeem de juiste keuze. Hierbij staan alle sprinklerkoppen open en wordt het systeem handmatig of automatisch geactiveerd. Bij activatie stroomt in één keer een grote hoeveelheid water het hele netwerk in. Toepassingen zijn onder andere:

• Petrochemische installaties
• Luchtvaartbrandstofdepots
• Energiecentrales

Deze systemen vragen om een degelijke risicoanalyse en vereisen vaak overleg met de brandweer en bevoegd gezag.

Niet elk pand past in één hokje

Sommige bedrijfspanden combineren meerdere functies, zoals een kantoor met een productiehal of een logistiek centrum met gekoelde opslag. In zulke gevallen is een hybride oplossing vaak het meest effectief. Voor de beste kantoorbeveiliging is het belangrijk om in dat gedeelte een nat systeem te installeren en een droog systeem in de loods. Laat daarom altijd een projectgerichte risicoanalyse uitvoeren door een gecertificeerd sprinkleradviseur of brandveiligheidsingenieur.

Voorkom standaardwerk

Een sprinklerinstallatie is maatwerk. Elk gebouw vraagt om een specifieke benadering die past bij de gebruikersfunctie, het brandrisico en de wettelijke kaders. Door verder te kijken dan het type installatie alleen en ook factoren zoals onderhoud, uitbreidbaarheid en gebruiksgemak mee te nemen, voorkom je onnodige kosten of veiligheidsrisico’s. Een goed gekozen installatie beschermt niet alleen je pand, maar ook je mensen, processen en reputatie.

Door: Partnercontent